Geannuleerd - Lise de la Salle & Beethoven / Mendelssohn 5

vr 11.12.20 20:00

Gustav Mahler, Symfonie nr. 1  « Blumine »

Felix Mendelssohn Bartholdy, Symfonie nr. 5 in D op. 107 « Reformation »

Ludwig van Beethoven, Concerto voor piano en orkest nr. 4 in G, op. 58

Vergeten werken

Mahlers Eerste symfonie ontstond aanvankelijk uit vijf bewegingen. Na een paar opvoeringen, waarbij critici niet mals waren geweest voor de tweede beweging, besloot Mahler het andante, getiteld Blumine, te schrappen. Pas in 1966 werd dit deel terug ontdekt. Het is een trompetserenade die geïnspireerd werd door het dramatische gedicht Der Trompeter von Säckingen van Joseph Victor von Scheffel.

Ook Mendelssohns Vijfde symfonie lag lange tijd ergens vergeten in een lade. Ze werd in 1830 gecomponeerd ter gelegenheid van de driehonderdste verjaardag van een uiterst belangrijk moment voor de reformatorische beweging: de presentatie van de Augsburgse belijdenis aan Keizer Karel V. Mendelssohn slaagde er door ziekte echter niet in om de partituur tijdig te voltooien. Pas twee jaar na de feestelijkheden werd de symfonie één keer in Berlijn opgevoerd. Doordat de compositie wemelt van de verwijzingen naar het Lutherse geloof was het niet evident om de zogenaamde Reformations-Sinfonie ook in Londen en in Parijs opgevoerd te krijgen. Zo weerklinkt in het eerste deel het ‘Dresdner Amen’ (dat Wagner later als graalsmotief in Parsifal gebruikt) en is de laatste beweging gebaseerd op Luthers koraal Ein fester Burg ist unser Gott.

Eenzelfde lot was Beethovens Vierde pianoconcerto beschoren, dat na zijn première in 1808 in het Theater an der Wien eveneens in vergetelheid raakte. Het was Mendelssohn die het stuk in 1836 herontdekte. Vrienden van Beethoven beweerden dat de tweede beweging door de Orpheuslegende werd geïnspireerd: een liefdesthema wint in een donkere omgeving alsmaar aan kracht, totdat het uiteindelijk vernietigd wordt door wilde muzikale uitbarsting.

 

Kazuki Yamada, dirigent

Lise de la Salle, piano